ބޭބެއެއްގެ ބޭސް ފަރުވާއަށް
އެމީހާ ގޮވައިގެން ހިންދުކަރައަށް ދިޔަ ދިވެއްސަކާ ބޮޑު ފައްޅިއެއް ހުންނަ ހިސާބަކުން
މީހަކާ ދިމާވި
އެވެ. ބަލާބެލުމަށް އެއީ ދިވެހިންގެ މީހެކޭ ހީކޮށް އެމީހާގެ ކައިރިއަށް ޖެހިލުމުން
ދިވެހިބަހުން އެމީހާ ބުންޏެވެ.
"ކަލެއަށް
ތިޔަ ހީވިގޮތް ގޯހެއްނޫން. އަހަންނަކީ ކަލޭމެންގެ ރާއްޖޭގާ ވަރަށްގިނަ މަސައްކަތްތަކެއް
ކުރަން ޖެހިގެން ވަރަށްގިނަ ދުވަހު އެތާ އުޅުނު މީހެއް. އެމަސައްކަތުގެ ބޮޑުބަޔެއް
މިހާރުވަނީ ނިމިފާ. ދެންހުރި މަސައްކަތަކީ އެތާ އަހަރެން ނެތަސް މަޑުމަޑުން ހިނގަމުން
ގޮސް ނިމުމަކަށް ދާނެ މަސައްކަތް. އެކަން އަހަންނަށް ޤަބޫލު ކުރެވޭތީ ކަލޭމެންގެ ރާއްޖެއަށް
ދެން ނުދާން އަހަރެން މިހުރީ ނިންމައިގެން"
މިވާހަކަ ދައްކާ މީހަކީ ބޭރުން
ދިވެހިރާއްޖެއަށް އައިސް ރާއްޖޭގައި ވިހި ތިރީސް އަހަރު ވަންދެން އުޅޭ މީހުނަށްވުރެ
ދިވެހިބަހުން ވާހަކަ ދެއްކުމުގެ ގޮތްގަނޑާއި ވައްޓަފާޅި ހުރި މީހެކަށްވާތީ މިކަމާއި ދިވެހިންގެ މީހާ ޙައިރާން
ވެފައި ހުއްޓައި ދިވެހިންގެ ތެރެއިން ނަން މަޝްހޫރު ހަޔެއްކަ މީހެއްގެ ނަން ކިޔައިފައި
މިހާރު އެމީހުން އެކަކު އަނެކާއާއި ގުޅޭ މިންވަރާއި އެމީހުން ކުރަމުން ގެންދާ ކަންކަމާއި
އޭގެ ސަބަބުން ތަނަށް އަންނަނީ ކޮންކަހަލަ ބަދަލުތަކެއްތޯ އެމީހާ އަހައިލިއެވެ.
ދިވެހިންގެ މީހާ ބުންޏެވެ.
"އެމީހުން އެބަ އުޅެއެވެ.
އެއީ ބައެއްފަހަރު އޭގެ އެކަކު އަނެކަކާއި ހިފައިގަނެ ބިންމައްޗަށް ވައްޓާލާ ހިސާބަށް
ރުޅިވެރިކަން ގޮސް އެއްވެސް ގުޅުމެއް ގާތްކަމެއް ނެތް ބަޔެއް ކަމަށް މީހުންނަށް ފެންނަ
ބަޔެކެވެ. އެމަކު ޙަގީގަތުގައި އެއީ ވަކި ކަހަލަ ކަންކަމެއްގައި ވަރަށް ގުޅުން އޮތް
ބަޔެއް ކަމަށް މިހާރު ވަރަށް ގިނަމީހުން ގަބޫލުކުރެއެވެ. މި ދުވަސްވަރު އެކަހަލަ ކަންތައް
އެބަ ފެނެއެވެ."
މިވާހަކަ އަހަން ދިވެހިބަހުން
ވާހަކަދައްކާ ބޭރުމީހާ ބުންޏެވެ.
"ތިޔަ ބުނީ ރަނގަޅަށެވެ.
އެ މީހުންނަކީ ވަރަށް ގުޅެން ޖެހޭ ބަޔެކެވެ. ގުޅެންވާނެ ވެސް ބަޔެކެވެ. ނުގުޅި ނުއުޅެވޭނެ
ބަޔެކެވެ. އަދި އެއީ މިހާރު އަހަރެންގެ ނުހަނު ގާތް ބަޔެކެވެ. އެ ތާނގައި އަހަރެން
ކުރި މަސައްކަތުގައި އަހަންނަން އެންމެ ބޮޑަށް އެހީތެރިކަން ފޯރުކޮށްދިނީ ވެސް އެމީހުންނެވެ.
އެހެންވެ އަހަރެންވެސް އަހަރެންގެ ހިތްހެޔޮކަމާއި ގާތްކަން އެމީހުންނަށް ފޯރުކޮށް ދިނީމެވެ.
މިހެންވެ އެތާނގައި އަހަރެންކުރި މަސައްކަތުގެ ބޮޑުބަޔެއް ވެސް މިހާރުވާނީ އެމީހުންނާއި
ޙަވާލުކޮށްފައެވެ. އެ މީހުން ވަރަށް ފަރުވާތެރިކަމާ އެކު އެމަސައްކަތް ކުރަމުން ގެންދާނެއެވެ.
ކަލޭމެންގެ ރާއްޖޭގައި އަހަރެން
ކުރި އެންމެބޮޑު މަސައްކަތަކީ އެވެށީގެ ދުޅަހެޔޮކަމަށްޓަކައި ކުރި މަސައްކަތެވެ. ވެށީގެ
ދުޅަހެޔޮކަމާއި ހަށީގެ ދުޅަހެޔޮކަމާއި މިއީ ދެކަމެކެވެ. ވެށީގެ ދުޅަހެޔޮކަމުގެ ފައިދާ
މިހާރު އެދަނީ ބާރު އިސްޕީޑްގައި ފެންނަމުންނެވެ. އަހަރެން މިބުނި ވެށީގެ ދުޅަހެޔޮކަމަށް
އެކި މީހުން ކިޔަނީ އެކި ނަމެވެ. ގިނަމީހުން ކިޔަނީ ޑިމޮކްރަސީއެވެ. މިނަން ވެސް މުޅިއަކުން
ގޯހެއްނޫނެވެ. އެހެނީ ބޭނުންވަނީ ކޮންމެހެން ނަމެއް ނޫނެވެ. ބޭނުންވަނީ ކަމެވެ. އެ
ކަން ހިނގަމުން އެހެރަ ދަނީ ނޫންހެއްޔެވެ. ޑިމޮކްރަސީގެ ބޭނުންތެރި ކަމާއި އޭގެ ސަބަބުން
ޚޮދު އެމީހުންނަށް ވެސް ލިބޭނޭ ފައިދާތައް އަހަރެންވާނީ އެމީހުންނަށް ނުހަނު ރަނގަޅަށް
އޮޅުންފިލުވައިދީ އެމަގަށް އެމީހުން ތަރުބިއްޔަތުކޮށް ހާނާފައެވެ. މިހެންވީމާ އެ ޑިމޮކްރަސީގެ
ތެރެއިން ފެއަށް ޖެހިލުމަކީ މިހާރަކު އެމީހުން ކުރާނޭ ކަމެއްނޫނެވެ. އަދި ކުރެވޭނޭ
ކަމެއް ވެސް ނޫނެވެ. އަހަރެން ހީކުރި ވަރަށްވުރެ މާމޮޅަށް އެމީހުން އެ މަސައްކަތް އެބަ
ކުރެއެވެ.
ދެނެހުރިން ހެއްޔެވެ. ވެށީގެ
ދުޅަހެޔޮކަން އާލާވެ ތަރައްގީގެ އުސް ކުންނުތަކަށް ދެވޭނީ ޒަމާނީ ޑިމޮކްރަސީގެ އައްސޭރިތަކަށް
ފަސޭހަކަމާއި މިނިވަންކަމާ އެކު އިންސާނާއަށް ވާޞިލުވެވޭ މިންވަރަކުންނެވެ. މި ކަމަށްޓަކައި
ވަކިވަކި ބައިތަކެއް ހަދައިގެން އޭގެ އެއްބަޔަކު އަނެއް ބަޔަކަށް ވުރެ ކުރި އަތުލުމަށް
ގަދައަޅައި މަސައްކަތް ކުރުމުގެ އައުލާކަން ބޮޑެވެ. މިހެންމެ މިބައިތައް ކުރިއަރައި
ދިޔުމުގައި އެމީހުންގެ ތެރޭ ފޯރުންތެރިކަން ހުރި ފަރާތްތަކުން އެއަށްވުރެ ދަށް ފަރާތްތަކަށް
އެހީތެރިކަމުގެ އަތެއް ފޯރުކޮށްދިނުމަކީ ކުރަންޖެހޭ ކަމެކެވެ.
މިކަހަލަ އެހީތެރި ކަމަށް ރިޝްވަތާއި
ފަސާދައިގެ ނަން އެކި ތަންތާނގައި ބޭނުންކުރިއަސް އަހަރެން ދެކެނީ އެއީ ޒަމާނީ ޑިމޮކްރަސީގެ
އައްސޭރިތަކަށް ފަސޭހަކަމާއި މިނިވަންކަމާ އެކު ވާޞިލުވުމަށްޓަކައި ކުރާ ލުއި ހޭދައެއް
ކަމަށެވެ. މިހޭދަ ކުރުމަށްޓަކައި ބޭނުންވާ ފައިދާގެ ތަނަވަސްކަން ޒަމާނީ ޑިމޮކްރަސީގެ
ތެރެއިން ލިބެންއޮތް ގޮތަކުން ލިބެންއޮތް މަގަކުން ހޯދުމަކީ މައްސަލައެއް ނޫނެވެ. މިހެންމެ
ޒަމާނީ ޑިމޮކްރަސީގެ ރިވެތި ހަމަތަކާ އެއްގޮތަށް ޒިންމާދާރުކަމާ އެކު އެކަން ކުރުމަކީ
ވެސް މައްސަލައެއް ނޫނެވެ. އެއީ ކޮންމެހެން ކުރަންޖެހޭ ކަމެކެވެ.
މިކަން ކުރުމުގައި އެކި ފަހަރު
އެކި ނަން ޚިޔާރުކޮށް ތަނުގެ އާބުހަވާއާއި ރައްޔިތުން އާސޯޚުކޮށް އެމީހުންނަށް ވާނުވާ
ނޭންގުން ކޮންމެހެން ބޭނުމެވެ. މިގޮތަށް ޚިޔާރުކުރާ ނަންނަމުގެ ތެރޭ ދީނުގެ ނަމާއި
ގައުމުގެ ނަމާއި އެކި ގާނޫނުގެ ނަމާއި ފަޅުރަށްރަށުގެ ނަމާއި ކުތުބުޚާނާތަކުގެ ނަން
ބޭނުން ކުރާށެކޭ ކޮންމެހެން އަހަރެން ނުބުނަމެވެ. އެކަމަކު އެ ނަންނަން ބޭނުން ކުރަންޏާ
ބޭނުން ކުރުމަކީވެސް މައްސަލައެއް ނޫނެވެ. އެއީ ބޭރުފުށުގެ ނަމެކެވެ. ކަމަކީ އެތެރެފުށުގެ
މުޅިން އެހެން ކަމެކެވެ. އެ ކަން އެކުރަނީތާއެވެ."
ބޭރުމީހާގެ ވާހަކަ ނިންމައިލަން
ޖެހުނީ ފައްޅީގެ ރަނގަބީލު ގެއަޑަށް އެ ދިމާލަށް އެ މީހާ ހިނގައިގަތުމުންނެވެ. ހިނގައި
ގަންނަމުން ހިކި ހީލުމަކުން ހީލަމުން ބުންޏެވެ.
"އަހަންނަކީ ކާކުކަން ކަލޭގެ
ބޭބެއަށް އެނގުން ގާތެވެ. އޭނާގަތުން އަހައި ބަލާށެވެ. އެކަމަކު އެއީ އަހަރެންގެ ގާތް
މީހެއްނޫނެވެ. އޭނާ އެހުރީ ޒަމާނީ ޑިމޮކްރަސީއާއި މާދުރުގައެވެ. އެހެންއުޅެގެން ތަރައްގީގެ
އުސް ކުންނުތަކަށާއި ޒަމާނީ ޑިމޮކްރަސީގެ އައްސޭރިތަކަށް ވާޞިލު ނުވެވޭނެއެވެ."
މިހެން ބުނެފައި އެމީހާ ހިނގައިގަތީއެވެ.
ދިވެހިމީހާ، އެމީހުން ތިބޭ ހޮޓަލަށް
ގޮސް އޭނާއާއި ތިމާގެ ބޭބެއަށް މިވާހަކަ ކިޔައިދީފައި އެއީ ކާކުތޯ އެހީމާ ބޭބެ ބުންޏެވެ.
"ދެން އެއްގޮތަކަށް ވެސް
އެހިސާބަށް ގޮސްގެން ނުވާނެއެވެ. އެއީ ކާކުކަން އެނގޭތޯ އަމިއްލައަށް ވިސްނޭތޯ ބަލާށެވެ.
ނުވިސްނޭނަމަ ރާއްޖެއަށް ގޮސް އެއީ ކާކުކަން ބުނެދޭނަމެވެ. މާދަމާ ފުރަންޖެހޭ ނޫންހެއްޔެވެ."
ބޭބެ ބުނި ބުނުމަށް އެއީ ކާކުތޯ
ވިސްނުމަކުން ވެސް އެއީ ކާކުކަމެއް ނޭނގުނެވެ. ވަނީ ޝައްކެކެވެ. އެއީ ދިވެހިރާއްޖޭގައި
އޭނާގެ ގާތް ބައެއްމީހުންގެ ނަންތައް ބުނެދީފައި ވުމާއި އެ މީހުންގެ ކަންތައްތައް ހުންނަ
ގޮތުންނެވެ.
އަނެއްދުވަހު ހިންދުކަރައިން
ފުރައިގެން ހުޅުލޭ އެއަރޕޯޓްގައި ބޯޓް ޖެއްސުމުން ބޭބެ ބުންޏެވެ.
"ކޮއްކޮއާއި ބައްދަލުވެފައި
އެވާ މީހަކީ ނުބައިވެގެންވާ އިބްލީސް ކަމަށް ބޭބެގެ ހިތް ބުނެއެވެ. އޭނާ އެހުރީ ސިފަ
ބަދަލު ކޮށްގެންނެވެ. އެނޫން އެހެން އެއްވެސް މީހެއްގެ ވާހަކަތަކެއް އެގޮތަކަށް ނުހުންނާނެއެވެ."
-----------------
ޢަބްދުﷲ ޙަސަން ހުޅުދުމައިގެ
26 އޮކްޓޫބަރ 2015މ.